Bestevaer

Maarten Harpertszoon Tromp was de eerste admiraal in de vaderlandse geschiedenis die van zijn bemanning de bijnaam “Bestevaer” kreeg. Bestevaer betekende zoiets als “beste vadertje” of “beste opa” en was een koosnaampje voor iemand die geliefd was. Dat Michiel deze bijnaam ook kreeg zegt iets over de wijze waarop hij leiding gaf aan zijn bemanningen en collegae.

Het wil echter niet zeggen, dat hij naar onze huidige maatstaven gezien kan worden als een “people manager” of dat hij “soft” zou zijn geweest. De normen en waarden van zijn tijd staan in geen verhouding tot de huidige en (sociale) verhoudingen en voorzieningen lagen totaal anders dan momenteel het geval is. Het zou geen goed doen die periode aan de huidige normen te meten.

Belonen en bestraffen waren aan de orde van de dag. De eerste wellicht wat minder prominent en tot de verbeelding sprekend dan de laatste. Neem bijvoorbeeld de matroos die tijdens een ruzie een andere matroos overhoop steekt. Michiel straft hem door de man met bijbel en kruik wijn op een zandplaat achter te laten. Dat lijkt best soepel. Pas bij bestudering van de betreffende zandplaat blijkt deze bij opkomend tij ettelijke meters onder water te staan. Het was in die tijd niet gebruikelijk dat men een zwemdiploma had…(bron: overlevering)

Als we ons realiseren, dat Maarten Tromp en Michiel de Ruyter door hun tijdgenoten kennelijk gezien werden als populaire managers, dan zegt dat wel iets over de persoon.

“Streng maar rechtvaardig” is een beschrijving die door geschiedschrijvers gebruikt wordt. “Kort lontje” als zijn orders niet opgevolgd worden of kapiteins zich niet dapper gedragen. Tussen de regels door lees je, dat hij verantwoordelijkheden delegeert en vertrouwen schenkt waar het verdiend wordt. Allemaal kenmerken die een leider ook vandaag de dag nog, tot succesvol en geliefd maken.

Zijn vrouw Anna van Gelder droeg ook haar steentje bij en bouwde hiermee zijn imago mede op. Lees hierover in onderstaand artikel.

Misschien is het de spreuk boven zijn crypt in de Nieuwe Kerk te Amsterdam, die uiteindelijk bepaald heeft dat hij na zoveel eeuwen nog steeds gezien wordt als een voorbeeld voor velen:

Intaminatis Fulget Honoribus 

(Hij blinkt in onbezoedelde Ere)